Á sừng là trạng thái lớp sừng chuyển hóa dở dang, tế bào còn nhân và nguyên sinh, chưa chuyển hóa hết thành sừng. Lớp sừng chuyển hóa dở dang gọi là lớp sừng non, sừng bở, sừng tạp, kém chất lượng. Bệnh không nguy hại đến sức khỏe nhưng lại gây nhiều phiền toái cho sinh hoạt hàng ngày. Được điều trị dứt điểm, bệnh sẽ dần ổn định. Tuy nhiên, nếu không tránh được các yếu tố nguy cơ, bệnh sẽ nhanh chóng tái phát và tình trạng bong tróc da ngày càng nặng nề hơn.
Biểu hiện bệnh á sừng
Bệnh á sừng là một bệnh viêm da cơ địa dị ứng, là một bệnh ngoài da khá phổ biến, có thể gặp ở nhiều vị trí da khác nhau, nhưng rõ rệt nhất là ở các đầu ngón tay, chân, gót chân. Vùng bàn tay, chân bị á sừng thường khô ráp, tróc da, nứt nẻ ở ria, gót chân và đầu các ngón. Nếu không giữ gìn vệ sinh, người bệnh dễ bị nhiễm khuẩn thứ phát gây sưng tấy.
Vào mùa hè, vùng da bệnh bị ngứa, nổi mụn nước như trong bệnh tổ đỉa, lâu ngày có thể làm các móng xù xì lỗ chỗ. Vào mùa đông, tình trạng nứt nẻ càng nặng, phần da bệnh dễ bị toác ra, rớm máu, nứt sâu ở gốc ngón gọi là đứt cổ gà, đi lại đau đớn.
Nguyên nhân bệnh á sừng
Nguyên nhân gây á sừng đến nay vẫn chưa xác định, song nhiều nhà khoa học cho rằng đó là do yếu tố di truyền trong gia đình hoặc thói quen dinh dưỡng thiếu cân đối từ bé. Thực tế cho thấy, đại đa số bị mắc bệnh đều do ăn ít rau quả. Thiếu vitamin nhất là A, C, D, E... sẽ ảnh hưởng đến chất lượng lớp sừng.
Đây là bệnh viêm nhiễm mạn tính, khi cơ thể có sự thay đổi về nội tiết có thể tự khỏi như đến tuổi dậy thì, mang thai, mãn kinh...
á sừng ở lòng bàn chân
Điều trị bệnh á sừng
Phương pháp điều trị hiện nay là dùng các thuốc bôi bạt sừng, tạo sừng như axit salixilic, diprosalic, betnoval. Cần kết hợp với thuốc kháng sinh tác động ngay tại vùng da bệnh hoặc toàn thân nếu bị nhiễm khuẩn phụ, dùng các thuốc chống nấm nếu có nhiễm nấm như mỡ nizoral, dẫn xuất imidazol, griseofulvin. Trường hợp nặng có thể phải dùng corticoid, kháng histamin.
Để bệnh không tiến triển nặng hơn, bệnh nhân cần thực hiện một số điều như sau:
- Tránh bóc vẩy da, chọc nhể các mụn nước, chà sát kỳ cọ quá mạnh bằng đá kỳ, bàn chải... làm xây xước lớp sừng tạo điều kiện cho nhiễm khuẩn, nhiễm nấm trên lớp sừng vốn đã kém sức đề kháng.
- Không nên ngâm rửa tay chân nhiều. Chú ý giữ khô các kẽ. Lớp sừng vốn đã bở nên càng ẩm ướt sẽ càng dễ bị vi khuẩn nấm tấn công. Sau khi rửa chân tay, cần dùng khăn lau khô, nhất là các kẽ tay, kẽ chân. Nếu tiếp xúc với nước nhiều càng tạo thuận lợi để lớp sừng bong vảy. Khi chế biến thức ăn, tránh tiếp xúc với mỡ, gia vị như ớt, muối… bằng cách đeo găng tay. Nếu lớp mỡ bám nhiều vào da càng khiến lớp sừng trở nên thô ráp, bong vảy.
- Không ngâm chân tay với nước muối vì nước muối ưu trương sẽ hút nước trong tế bào ra làm da càng khô và nứt sẽ rộng và sâu hơn.
- Thận trọng khi tiếp xúc với dụng cụ mạ nickel và đồ thuộc da như giầy dép da.
- Hạn chế dùng xà phòng có độ tẩy mỡ cao ở tay chân. Khi tiếp xúc với xà phòng, xăng dầu cần đeo găng bảo vệ. Không dùng găng tay cao su mà dùng găng latex.
- Mùa đông nên đi tất, đi găng tay sớm hơn người khác để bảo vệ lớp sừng ở lòng bàn tay, chân khỏi tác hại của biến đổi thời tiết đột ngột dễ làm nứt nẻ. Không đi tất nilon mà đi tất cotton.
- Tăng cường ăn rau quả tươi để có đủ vitamin cho cơ thể nói chung và lớp sừng nói riêng. Giá đỗ, cà chua, các loại đậu, rau ngót, rau bí, bắp cải, cam bưởi, đu đủ, cà rốt... là nguồn cung cấp vitamin vô cùng quý báu.
- Nếu duy trì được thuốc giữ ẩm thường xuyên thì tổn thương sẽ nhanh hồi phục.
Nếu mắc bệnh, bệnh nhân nên đi khám tại chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán bệnh và hướng dẫn cụ thể hơn. Không nên tự ý sử dụng thuốc, chỉ được sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ vì thuốc điều trị bệnh da liễu có nhiều tác dụng phụ, dùng không đúng sẽ lợi bất cập hại. Ngoài ra, bệnh nhân nên chú ý phòng tránh và tăng cường các thức ăn bổ dưỡng cho da.
Một vài chia sẻ kinh nghiệm hay chữa bệnh á sừng:
Chị Hương:
Mình muốn chia sẻ với các bạn cũng bị á sừng như mình một tin vui là mình đã gần như khỏi hẳn, cũng mới khỏi 1-2 tháng gần đây thôi mình đang theo dõi xem có bị lại hay không. Mình bị từ khi mình bắt đầu mang thai bé lớn nhà mình (2007) đến nay là 5 năm rồi. Mình cũng đã bôi đủ thứ thuốc từ đông y tới tây y nhưng ko khỏi. Mình mất hết vân 10 đầu ngón tay và bàn tay phải đã bị ăn tới gần hết bàn và thậm chí móng tay cũng bị ảnh hưởng. Thời gian gần đây mình thấy ngứa ngáy quá nhiều đêm ko ngủ được nhất là hôm nào đụng nước nhiều và có dính tí xà phòng omo hoặc nước rửa bát là đêm mình ko ngủ được vì ngứa. Da lúc nào cũng bong tróc ráp vô cùng. Rồi mình quyết định uống lá huyết dụ sao vàng hạ thổ đun lấy nước uống thay nước lọc, kết hợp với bôi thuốc (thuốc này do bố mình tự làm: mỡ lợn (lấy phần gáy thì phải) kết hợp với nhựa thông thành một loại kem bôi) và uống vitamin C, vitamin E, mình vẫn rửa bát bình thường ko cần đeo gang tay (nhưng mình rửa bằng Amway ko phải sunlight nhé). Rồi chỉ sau 1 tháng tay mình bắt đầu lên vân tay, tay ko còn thô ráp và giờ thì gần như khỏi hoàn toàn. Mình vẫn đang trong quá trình theo dõi. Nhưng tín hiệu ban đầu như vậy với những bệnh nhân như chúng ta mình thấy mừng lắm rồi. Mình không biết mình khỏi từ đâu, do bổ sung vitamin hay do uống nước lá hay cũng có thể do thuốc bôi tay, mình nghĩ là do kết hợp tất cả những thứ trên cộng lại mà tay mình khỏi. Muốn chia sẻ với các bạn để thêm một việc lựa chọn cứu chữa đôi tay của mình.
Anh Bình:
Mình cũng bị ở chân 10 năm nay rồi, liên tục có các mụn nước dưới da rồi tự khỏi nhưng gây bong da kinh tởm lắm cũng đi khám ở viện da liễu Nguyễn Khuyến, Bạch Mai bôi thuốc các kiểu không khỏi, cách đây vài tháng mình thử máu phát hiện ra triglyceride và axit uric cao và được bác sỹ cho uống LESCOL LX , MILURIT và FOTEC thì thấy mỡ máu xuống rất chậm nhưng đặc biệt là chân khỏi hoàn toàn luôn, đã lâu lắm mới nhìn thấy chân đẹp như thế chắc bệnh này do máu chứ không phải ngoài da đâu
Chị Lan:
Á sừng thì mình kinh nghiệm đầy mình, 6 năm trước mình cũng bị chữa nhiều lắm tốn tiền lắm mà chẳng khỏi, mà mình thấy nhiều người chữa chỉ khỏi lúc đó rồi sau lại bị lại,mình còn đi cả trung quốc chữa nhưng cũng không khỏi. Cuối cũng bà mình ở quê thấy ở đó người ta bị bệnh ngoài da cứ uống lá đinh năng với cây huyết dụ phơi khô rồi sắc uống thay nước hàng ngày,mình uống 1 năm thì khỏi hẳn ngay, may quá khỏi chứ không thì chắc khó lấy chồng hi hi.
Chị Vân:
Mấy hôm trước mình than thở ở bên mục " Đọc báo giùm bạn" topic về làm chứng minh thư mới về bệnh của mình do mình cũng bị viêm da cơ địa 11 năm rồi, sợ sau này không làm được CMT mới vì mình bị mất hết vân tay lâu rồi. Mùa hanh này đúng là không muốn cho ai nhìn thấy tay mình luôn ý xấu xí nhăn nheo như tay bà cụ, lại khô cứng vào nữa, nhiều lúc co duỗi bàn tay cũng thấy đau. Mình được bạn có nick là memeoTom khuyên uống vitamin C, B2,PP trong vòng khoảng 2 tháng, bạn ấy trước cũng bị bệnh này và đã khỏi, nhiều người được bạn ấy mách cũng khỏi bệnh. Mình nghe ham quá vì cách này quá dễ lại chả tốn kém. Hôm qua mình mua cả đống 3 loại vitamin trên, bạn ấy khuyên mua loai riêng chứ ko dùng vitamin tổng hợp, chắc phải uống hơn tháng mới hết mà hết có 57k tiền thuốc thôi. Trước đó mình cũng chữa khắp nơi rồi, đông y, tây y rồi lang băm, đủ cả. Mấy năm nay nản quá chả buồn chữa nữa, chỉ dùng mỗi kem dưỡng ẩm thôi. Hi vọng lần này mình cũng may mắn khỏi bệnh như bạn ý.
Chị Quyên:
Bệnh á sừng này em có cách này nhé. Mọi người có thể làm theo hay không nhưng em đã khỏi từ lớp 9 và giờ thì ngon lành, ko biết có nên up tay em cho mọi người tin ko.
- các chị chịu khó kiếm lá cây bạch đàn nhé, lá càng già càng tốt ( già chứ ko phải héo nhớ)
- ra ngoài cửa hàng thuốc bảo bác sỹ bán cho cái loại thuốc bột màu vàng dùng để rửa vệ sinh vùng kín nhá
- tiếp theo : cho lá bạch đàn vào nồi nước tầm 3 lít đun sôi tầm 5 phút, cho 1 ít muối vào để nguội tầm 40 - 50 độ thì đổ cái thuốc bột vệ sinh vào khấy cho đều nhé. cho chân vào đó ngâm 30 phút ( đúng 30 phút, lấy tay kỳ mạnh chỗ bị nứt nhé ) Đây là hình thuốc vệ sinh phụ nữ.